w sprawie szczegółowych obowiązków i odpowiedzialności pracowników i studentów w zakresie przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w Akademii Rolniczej
Na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 12 września 1990 roku o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 65, poz. 385 z późn. zm.), § 22 ust. 1 i 2 pkt 5 Statutu AR oraz § 2 rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 1998 roku w sprawie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w szkołach wyższych (Dz.U. nr 37, poz. 209) w związku z rozdziałem X ustawy z dnia 26 czerwca 1974
roku – Kodeks pracy z późniejszymi zmianami zarządza się, co następuje:
§ 1
- Wszystkich pracowników oraz studentów zobowiązuje się na terenie uczelni do przestrzegania przepisów i zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Przepisy zarządzenia stosuje się również do zajęć organizowanych poza jej terenem.
- Nieprzestrzeganie lub naruszenie przepisów, o których mowa w ust. 1 i 2 powoduje określone skutki służbowe i prawne.
- Przepisy zarządzenia dotyczące studentów stosuje się odpowiednio do osób pobierających naukę na kursach, studiach podyplomowych lub odbywających zajęcia praktyczno-techniczne w uczelni.
§ 2
Dyrektorzy instytutów, kierownicy katedr, zakładów, pracowni, laboratoriów, zespołów dydaktycznych i badawczych oraz dyrektorzy i kierownicy jednostek ogólnouczelnianych, pozawydziałowych,
międzywydziałowych i innych jednostek organizacyjnych mają obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy i nauki wszystkim pracownikom i studentom na terenie jednostki oraz na zajęciach
organizowanych przez tę jednostkę poza jej terenem, a w szczególności mają obowiązek:
- egzekwowanie przestrzegania przez pracowników i studentów obowiązujących przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przydzielania i dbania o sprawność środków ochrony indywidualnej dla pracowników i studentów,
- informowania pracowników o rozpoznanych zagrożeniach i o ryzyku zawodowym oraz o zasadach ochrony przed tymi zagrożeniami,
- spowodowanie, aby podlegli pracownicy uczestniczyli w planowanych szkoleniach bezpieczeństwa i higieny pracy,
- uczestniczenia w szkoleniach z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
- kierowania podległych pracowników na obowiązkowe profilaktyczne badania lekarskie oraz egzekwowania ich wykonania,
- organizowania, przygotowania oraz prowadzenia prac dydaktyczno-naukowych z uwzględnieniem zabezpieczenia pracowników i studentów przed wypadkami i chorobami zawodowymi i innymi chorobami,
- dbania o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń i wyposażenia technicznego oraz sprawność środków ochrony zbiorowej i ich właściwe stosowanie, w tym:
a) utrzymanie w należytym stanie dróg ewakuacyjnych oraz innych dróg i przejść, w sposób nie stwarzający zagrożeń dla użytkowników, a także w zgodności z wymaganymi przepisami
techniczno-budowlanymi,
b) spowodowanie, aby spełnione zostały warunki dotyczące oświetlenia, wentylacji, ogrzewania i powierzchni użytkowej zgodnie z obowiązującymi przepisami.
c) spowodowanie, aby wyposażenie pomieszczeń w instalacje i urządzenia, sprzęt oraz meble nie stanowiło zagrożeń dla osób z nich korzystających,
d) sporządzanie szczegółowych instrukcji zawierających postanowienia dotyczące zapobiegania zagrożeniu dla zdrowia i życia ludzkiego w związku z prowadzonymi badaniami chemicznymi, fizycznymi,
biologicznymi i innymi,
e) oznakowanie i zabezpieczenie pomieszczeń, do których wzbroniony jest dostęp osobom nieuprawnionym i niezatrudnionym,
f) wyposażenie apteczek w niezbędne środki farmaceutyczne i materiały medyczne wraz z instrukcją o zasadach udzielania pierwszej pomocy oraz bieżące uzupełnianie w materiały i środki których
okres ważności nie upłynął,
g) wyposażenie kierowanej przez siebie jednostki w niezbędne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,
h) spowodowanie, aby maszyny i inne urządzenia były wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed urazami, działaniem substancji szkodliwych dla zdrowia, porażeniem prądem elektrycznym, szkodliwymi
wstrząsami, nadmiernym hałasem, działaniem wibracji lub promieniowaniem oraz powinny być utrzymane w stanie zapewniającym pełną sprawność działania i bezpieczeństwo pracy,
i) spowodowanie, aby maszyny i inne urządzenia techniczne czasowo niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie były wyraźnie oznakowane i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich
uruchomienie,
j) wywieszenie przy maszynach i innych urządzeniach technicznych w widocznym i dostępnym miejscu instrukcji obsługi, uwzględniającej zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
- opracowania oraz umieszczania w widocznym miejscu regulaminu porządkowego, określającego szczegółowe przepisy i zasady użytkowania pomieszczenia (pracowni, laboratorium itp.) oraz zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy.
- organizowania pracy w podległej jednostce w taki sposób, aby wszystkie zajęcia odbywały się pod nadzorem osoby posiadającej odpowiednie przygotowanie gwarantujące przeprowadzenie ich zgodnie z
przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- organizowania pracy w kontakcie ze środkami chemicznymi, zwierzętami, materiałem biologicznym oraz promieniowaniem w taki sposób, aby odbywało się to zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie
przepisami,
- spowodowanie, aby stosowane w podległej jednostce organizacyjnej wszelkie materiały niebezpieczne, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi, były wyraźnie oznakowane, przechowywane w
zamkniętych pomieszczeniach i w miejscach do tego przystosowanych, w opakowaniach chroniących przed szkodliwym lub niebezpiecznym działaniem,
- zgłaszania swoim przełożonym oraz Inspektoratowi BHP wszelkich wypadków pracowniczych i studenckich, a także wypadków innych osób, które miały miejsce na terenie podległej jednostki
organizacyjnej.
§ 3
Osoby prowadzące zajęcia są zobowiązane do zapewnienia studentom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, a w szczególności do:
- spowodowania, aby studenci i inne osoby przebywające podczas trwania zajęć stosowały niezbędne środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
- spowodowania, aby spełnione były warunki dotyczące wentylacji, oświetlenia, ogrzewania i powierzchni użytkowej,
- spowodowania, aby miejsce, w którym mają być prowadzone zajęcia, stan wyposażenia miejsca (pomieszczenia) tj. mebli, sprzętu, urządzeń i instalacji nie stanowił zagrożenia dla osób w nim
przebywających; w przypadku gdy miejsce lub stan w/w wyposażenia stwarza zagrożenie, prowadzący zajęcia nie dopuszcza do zajęć lub przerywa je i powiadamia o tym bezpośredniego przełożonego,
- w razie niemożliwości osobistego przebywania na zajęciach dydaktycznych – zapewnienie nadzoru innej osoby, posiadającej odpowiednie przygotowanie gwarantujące, że zajęcia odbędą się zgodnie z
przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- nabycia umiejętności w zakresie udzielania I pomocy; obowiązek ten dotyczy prowadzących zajęcia w warsztatach, pracowniach specjalistycznych, laboratoriach oraz z wychowania fizycznego,
Szkolenia te będą organizowane przez Inspektorat BHP po przekazaniu listy wytypowanych osób z jednostek organizacyjnych uczelni,
- sprawdzenia przed rozpoczęciem zajęć i dopuszczeniem do nich studentów oraz innych osób, czy stan techniczny maszyn i urządzeń oraz instalacji elektrycznej, a także ogólny stan laboratorium lub
pracowni specjalistycznej, nie stwarza zagrożenia dla zdrowia i życia studentów,
- zaznajomienia studentów z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz obowiązującym regulaminem porządkowym przed dopuszczeniem ich do zajęć przy maszynach i innych urządzeniach
technicznych oraz laboratoriach i pracowniach specjalistycznych; powyższy fakt powinien być odpowiednio udokumentowany,
- w razie wypadku udzielenie fachowej pomocy, zabezpieczenie miejsca wypadku i powiadomienie bezpośredniego przełożonego i Inspektoratu BHP,
- za bezpieczeństwo studentów w trakcie prowadzonych zajęć odpowiada osoba prowadząca zajęcia.
§ 4
- Kierownik Studium Wychowania Fizycznego i Sportu (SWFiS) jest obowiązany do utrzymywania w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne użytkowanie obiektów, urządzeń i terenów sportowych, a
także zapewnienia nadzoru upoważnionych osób podczas realizacji zajęć z wychowania fizycznego oraz wszelkiego rodzaju zawodów sportowych organizowanych przez Akademię Rolniczą, na zasadach
określonych w odrębnych przepisach.
- Kierownik SWFiS ma obowiązek kierować na specjalistyczne szkolenie w zakresie podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy osoby prowadzące zajęcia wychowania fizycznego; szkolenia takie
organizować będzie Inspektorat BHP.
§ 5
Do obowiązków kierowników działów, sekcji dziekanatów, sekretariatów oraz kierowników warsztatów technicznych i brygadzistów należy:
- dbanie o sprawność i właściwe wykorzystanie środków ochrony indywidualnej przeznaczonych dla pracowników,
- kierowanie pracowników na szkolenie z zakresu bhp zgodnie z planem szkolenia,
- informowanie podległych pracowników o zagrożeniach i o ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed tymi zagrożeniami,
- uczestniczenie w obowiązkowych szkoleniach z zakresu bhp,
- kierowanie pracowników na profilaktyczne badania lekarskie oraz egzekwowanie ich wykonania,
- egzekwowanie od podległych pracowników przestrzegania przepisów i zasad bhp,
- dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń i wyposażenia technicznego oraz o sprawność środków ochrony zbiorowej, w tym:
a) ponoszenie odpowiedzialności za dostępność podręcznego sprzętu gaśniczego,
b) utrzymywanie w należytym stanie dróg ewakuacyjnych oraz innych dróg i przejść, w sposób nie stwarzający zagrożeń dla użytkowników, a także zgodności z wymaganymi przepisami
techniczno-budowlanymi,
c) dopilnowanie, aby spełnione zostały warunki dotyczące oświetlenia, wentylacji, ogrzewania i powierzchni użytkowej zgodnie z obowiązującymi przepisami,
d) dopilnowanie, aby wyposażenie pomieszczeń w instalacje i urządzenia, sprzęt oraz meble nie stanowiło zagrożeń dla osób z nich korzystających,
e) oznakowanie i zabezpieczenie pomieszczeń, do których wzbroniony jest wstęp osobom niezatrudnionym lub nieuprawnionym, wyposażenie apteczek w niezbędne środki farmaceutyczne i materiały
medyczne wraz z instrukcją o zasadach udzielania pierwszej pomocy oraz bieżące uzupełnianie w materiały i środki, których okres ważności nie upłynął.
f) wyposażenie kierowanej przez siebie jednostki w niezbędne przepisy oraz instrukcje z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
g) dopilnowanie, aby maszyny i inne urządzenia były wyposażone w zabezpieczenia chroniące przed urazami, działaniem substancji szkodliwych dla zdrowia, porażeniem prądem elektrycznym, szkodliwymi
wstrząsami, nadmiernym hałasem, działaniem wibracji lub promieniowaniem oraz powinny być utrzymane w stanie zapewniającym pełna sprawność działania i bezpieczeństwo pracy.
h) spowodowanie, aby maszyny i inne urządzenia techniczne czasowo niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie były wyraźnie oznakowane i zabezpieczone w sposób umożliwiający ich
uruchomienie,
i) umieszczenie przy maszynach i urządzeniach technicznych w widocznym i dostępnym miejscu instrukcji obsługi, uwzględniającej zasady i przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
- opracowanie oraz umieszczanie w widocznym i łatwo dostępnym miejscu regulaminu porządkowego, określającego szczegółowe przepisy i zasady użytkowania pomieszczenia, (obiektu) oraz zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy,
- spowodowanie, aby stosowane w podległej jednostce organizacyjnej materiały niebezpieczne, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi były wyraźnie oznakowane, przechowywane w
zamkniętych pomieszczeniach i miejscach do tego przystosowanych, w opakowaniach chroniących przed ich szkodliwym i niebezpiecznym działaniem,
- zgłaszanie swoim przełożonym oraz Inspektoratowi BHP wszelkich wypadków pracowniczych, a także wypadków innych osób, które miały miejsce na terenie podległej jednostki organizacyjnej.
§ 6
Obowiązki zawarte w § 5 mają zastosowanie także do pozostałych jednostek organizacyjnych działających w uczelni oraz do samodzielnych stanowisk pracy, osób kierujących ośrodkami wypoczynkowymi,
biurami organizacji związkowych, a także organizacji studenckich, sportowych, kulturalnych i innych o charakterze społecznym, działających na terenie uczelni.
§ 7
Pracownicy Akademii Rolniczej mają prawo do:
- powstrzymania się od pracy w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy lub, gdy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla niego lub innych osób;
powstrzymując się od pracy pracownik ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia o tym przełożonego,
- powstrzymania się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza
zagrożenie dla innych osób. Powstrzymanie to może nastąpić jedynie po uprzednim powiadomieniu przełożonego.
§ 8
Do podstawowych obowiązków pracowników Akademii Rolniczej należy przestrzeganie przepisów i zasad bhp, w szczególności:
- znajomość przepisów i zasad bhp, branie udziału w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawanie się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
- wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
- dbanie o prawidłowy stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
- stosowanie środków ochrony zbiorowej, a także środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
- poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowanie się do wskazań lekarskich,
- niezwłoczne zawiadomienie przełożonego o zauważonym wypadku przy pracy oraz wszelkich wypadków innych osób albo zagrożeniu zdrowia lub życia ludzkiego, ostrzeganie współpracowników, a także
inne osoby o grożącym niebezpieczeństwie,
- współdziałanie z przełożonymi oraz służbą bhp w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 9
Do obowiązków studentów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy i nauki należy przestrzeganie przepisów i zasad bhp, a w szczególności:
- znajomość przepisów i zasad bhp obowiązujących studentów podczas przebywania w uczelni,
- udział w szkoleniach oraz instruktażach z bezpieczeństwa i higieny pracy, a także poddawanie się wymaganym sprawdzianom w tym zakresie,
- wykonywanie zadań i ćwiczeń podczas prac w laboratoriach, warsztatach, pracowniach, a także podczas zajęć z wychowania fizycznego w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosowanie się
do zaleceń i wskazówek prowadzących zajęcia,
- dbanie o przydzielone środki ochrony indywidualnej oraz stosowanie ich zgodnie z przeznaczeniem,
- dbanie o porządek i ład w miejscu odbywania zajęć,
- poddawanie się okresowym, kontrolnym i innym zleconym badaniom lekarskim oraz stosowanie się do wskazań lekarskich,
- niezwłoczne powiadomienie prowadzącego zajęcia o zauważonym wypadku, udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym oraz ostrzeżenie innych osób o zauważonym zagrożeniu wypadkowym.
§ 10
Nadzór nad wykonaniem zarządzenia powierz się prorektorowi ds. studenckich i nauczania i dyrektorowi administracyjnemu.
§ 11
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Rektor
prof. dr hab. Michał Mazurkiewicz
