w sprawie wytycznych w zakresie projektowania i ustalania programów studiów w Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu
Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668 ze zm.), § 3 - § 7 Rozporządzenia MNiSW z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz. U. z 2018 r. poz. 1861 ze zm.), § 12 ust. 1 pkt 10 i § 97 pkt 1 Statutu UPWr wprowadzonego Uchwałą Senatu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu nr 56/2019 z dnia 28 czerwca 2019 r., uchwala się co następuje:
§ 1
- W Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu ustala się wytyczne dotyczące projektowania i ustalania programów studiów dla kierunku, poziomu, profilu i formy studiów.
- Program studiów powinien spełniać wymagania formalne i programowe określone w obowiązujących przepisach zawartych w:
1) ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. 2018 r., poz. 1668 ze zm.) zwanej dalej Ustawą PSWN;
2) ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. tekst jednolity z 2018 r., poz. 2153 ze zm.);
3) rozporządzeniu MNiSW z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz. U. 2018 r., poz. 1861 ze zm.);
4) rozporządzenia MNiSW z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz. U. 2018 r., poz. 1818);
5) rozporządzenia MNiSW z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6-8 Polskiej Ramy Kwalifikacji (Dz. U. 2018 r., poz. 2218).
- Przy projektowaniu programu studiów na danym kierunku studiów, poziomie, profilu i formie należy uwzględnić:
1) wymagania określone w przepisach, o których mowa w ust. 2;
2) wymagania i zalecenia Polskiej Komisji Akredytacyjnej;
3) zalecenia innych instytucji akredytujących, w tym międzynarodowych;
4) wytyczne określone w niniejszej uchwale;
5) wnioski z analizy zgodności efektów uczenia się z potrzebami rynku pracy;
6) wnioski z analizy wyników monitoringu karier studentów i absolwentów studiów prowadzonego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
7) wnioski z analizy własnego monitoringu karier zawodowych absolwentów prowadzonego przez uczelnię;
8) wskazówki oraz opinie interesariuszy zewnętrznych;
9) przykłady dobrych praktyk.
- Użyte w uchwale określenia oznaczają:
- Polska Rama Kwalifikacji (PRK) – opis ośmiu wyodrębnionych poziomów kwalifikacji odpowiadających odpowiednim poziomom europejskich ram kwalifikacji, o których mowa w ustawie o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, sformułowany za pomocą ogólnych charakterystyk efektów uczenia się dla kwalifikacji na poszczególnych poziomach, ujętych w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych;
- kierunek studiów – wyodrębniona w ramach studiów forma kształcenia, realizowana w sposób ustalony przez program studiów;
- studia pierwszego stopnia – formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji pierwszego stopnia, odpowiadających 6. poziomowi Polskiej Ramy Kwalifikacji;
- studia drugiego stopnia – formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający co najmniej kwalifikacje pierwszego stopnia, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia, odpowiadających 7. poziomowi Polskiej Ramy Kwalifikacji;
- jednolite studia magisterskie – formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia, odpowiadających 7. poziomowi Polskiej Ramy Kwalifikacji;
- profil ogólnoakademicki – profil programu studiów, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom związanym z prowadzoną w uczelni działalnością naukową w dyscyplinie lub dyscyplinach, do których przyporządkowany jest kierunek studiów i uwzględnia udział studentów w zajęciach przygotowujących do prowadzenia działalności naukowej lub udział w tej działalności;
- profil praktyczny – profil programu studiów, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom kształtującym umiejętności praktyczne;
- program studiów – opis procesu prowadzącego do uzyskania efektów uczenia się, wraz z przypisanymi do poszczególnych zajęć punktami ECTS dla określonego kierunku, poziomu i profilu;
- efekty uczenia się – zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie kształcenia w systemie studiów;
- kierunkowe efekty uczenia się – efekty uczenia się przypisane dla danego kierunku studiów;
- przedmiotowe/modułowe efekty uczenia się – cząstkowe efekty uczenia się realizowane w ramach danego przedmiotu/modułu;
- moduł/przedmiot zajęć – forma zajęć, której przypisano treści i efekty uczenia się oraz liczbę punktów ECTS;
- zajęcia lub grupa zajęć – oznacza zajęcia z danego przedmiotu lub grupy przedmiotów;
- ścieżka kształcenia – sposób zróżnicowania organizacji kształcenia w ramach kierunku studiów na poziomie studiów pierwszego lub drugiego stopnia.
- Program studiów dla określonego kierunku, poziomu i profilu obejmuje: zajęcia regularne (wykłady, ćwiczenia i seminaria), praktyki i staże, w tym także kliniczne, pracę dyplomową (z wyłączeniem kierunku weterynaria) i inne np. konsultacje, egzaminy i zaliczenia.
§2
- Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu prowadzi studia na określonym kierunku, poziomie i profilu.
- Studia są prowadzone na profilu ogólnoakademickim lub praktycznym.
- Studia są prowadzone na poziomie:
1) studiów pierwszego stopnia – kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata, inżyniera;
2) studiów drugiego stopnia – kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera;
3) studiów jednolitych magisterskich – kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego lekarza weterynarii.
- Studia są prowadzone w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych.
- Studia mogą być prowadzone:
1) z inną uczelnią, instytutem PAN, instytutem badawczym, instytutem międzynarodowym, zagraniczną uczelnią lub instytucją naukową (studia wspólne);
2) we współpracy z organem nadającym uprawnienia do wykonywania zawodu, organem przeprowadzającym postępowanie egzaminacyjne w ramach uzyskiwania uprawnień do wykonywania zawodu, organem samorządu zawodowego, organizacją gospodarczą lub organem rejestrowym;
3) z udziałem pracodawcy (studia dualne) – dotyczy studiów o profilu praktycznym.
- Studia, o których mowa w ust. 5, prowadzone są zgodnie z zasadami określonymi w umowach na ich prowadzenie. Umowy te powinny określać sposób prowadzenia i organizację studiów w tym w szczególności:
1) zasady udziału podmiotów, o których mowa w ust. 5, w opracowaniu programu studiów i realizacji zajęć/grup zajęć, w tym praktyk i staży w nim uwzględnionych;
2) zasady doboru pracowników podmiotu, uwzględniające posiadane przez nich doświadczenie zawodowe, pozwalające na prawidłową realizację zajęć;
3) zasady współfinansowania studiów.
§ 3
- Program studiów ustala senat na wniosek dziekana wydziału, na którym prowadzony jest kierunek studiów.
- Program studiów przygotowuje/modyfikuje rada programowa kierunku studiów/grupy kierunków studiów i przedkłada go dziekanowi po zaopiniowaniu przez samorząd studentów i wydziałową komisję ds. jakości kształcenia.
- Program studiów dla kierunku, poziomu i profilu określa:
1) formę lub formy studiów (stacjonarne lub niestacjonarne);
2) liczbę semestrów i liczbę punktów ECTS konieczną do ukończenia studiów na danym poziomie;
3) tytuł zawodowy nadawany absolwentom;
4) dyscyplinę/dyscypliny do której/których przyporządkowany jest kierunek studiów, zgodnie z rozporządzeniem MNiSW w sprawie dyscyplin i na zasadach określonych w Ustawie PSWN;
5) kierunkowe efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, z uwzględnieniem uniwersalnych charakterystyk pierwszego stopnia określonych w tej ustawie oraz charakterystyk drugiego stopnia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy;
6) zajęcia lub grupy zajęć wraz z przypisaniem do nich liczby punktów ECTS, efektów uczenia się oraz treści programowych, zapewniających osiągnięcie tych efektów;
7) łączną liczbę godzin zajęć, w tym realizowanych w ramach kształcenia na odległość;
8) sposoby weryfikacji i oceny efektów uczenia się osiągniętych przez studenta w trakcie całego cyklu kształcenia;
9) łączną liczbę punktów ECTS, jaką student uzyskuje w ramach zajęć prowadzonych z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia;
10) łączną liczbę punktów ECTS, jaką student uzyskuje w ramach zajęć przygotowujących do prowadzenia działalności naukowej lub w ramach udziału w tej działalności (dla profilu ogólnoakademickiego) lub w ramach zajęć kształtujących umiejętności praktyczne (dla profilu praktycznego);
11) liczbę punktów ECTS, jaką student uzyskuje w ramach zajęć z dziedziny nauk humanistycznych lub nauk społecznych, nie mniejszą niż 5 punktów ECTS – w przypadku kierunków studiów przyporządkowanych do dyscyplin w ramach dziedzin innych niż odpowiednio nauki humanistyczne lub nauki społeczne;
12) wymiar (liczba godzin i punktów ECTS), zasady i formę odbywania praktyk zawodowych.
- Program studiów dla kierunku, poziomu i profilu określa również:
1) sylwetkę absolwenta;
2) dopuszczalny deficyt punktowy po poszczególnych semestrach studiów;
3) sekwencje przedmiotów;
4) opis poszczególnych modułów zajęć;
5) zasady/organizację procesu dyplomowania;
6) plan studiów, uwzględniający zajęcia i grupy zajęć, o których mowa w ust. 3 pkt 6;
7) matrycę efektów uczenia się (zakładane kierunkowe efekty uczenia się w odniesieniu do zajęć lub grup zajęć, w których osiągany jest efekt).
§ 4
- W programie studiów stacjonarnych nie mniej niż 50% liczby punktów ECTS określonej dla programu tych studiów realizowanych jest w ramach zajęć prowadzonych z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia.
- W programie studiów niestacjonarnych nie mniej niż 25% liczby punktów ECTS określonej dla programu tych studiów realizowanych jest w ramach zajęć prowadzonych z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia.
- Program studiów umożliwia studentom wybór zajęć/grup zajęć, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze nie mniejszym niż 30% łącznej liczby punktów ECTS a na kierunku weterynaria zgodnie z obowiązującym standardem.
- Program studiów dla kierunku przyporządkowanego do więcej niż jednej dyscypliny określa procentowy udział liczby punktów ECTS dla każdej z tych dyscyplin w łącznej liczbie punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów na danym poziomie, ze wskazaniem dyscypliny wiodącej.
- Program studiów dla kierunku o profilu ogólnoakademickim obejmuje zajęcia związane z prowadzoną w Uczelni działalnością naukową w dyscyplinie lub dyscyplinach, do których przyporządkowany jest kierunek studiów, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS, o której mowa w § 5 ust. 2 (konieczną do ukończenia studiów na danym poziomie) i uwzględnia udział studentów w zajęciach przygotowujących do prowadzenia działalności naukowej lub udział w tej działalności.
- Program studiów dla kierunku o profilu praktycznym obejmuje zajęcia związane z nabyciem umiejętności praktycznych, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS, o której mowa w § 5 ust. 2 (konieczną do ukończenia studiów na danym poziomie).
- W przypadku, gdy Uczelnia prowadzi na danym kierunku, poziomie i profilu studia w formie stacjonarnej i niestacjonarnej, proces kształcenia umożliwia uzyskanie takich samych efektów uczenia się na każdej z tych form studiów.
§ 5
- W UPWr na wszystkich kierunkach, formach, poziomach i profilach studiów obowiązuje punktowy system ECTS (Europejski System Transferu i Akumulacji Punktów), przy czym jeden punkt ECTS definiowany jest jako 25 – 30 godzin całkowitego nakładu pracy studenta, wliczając w to godziny zajęć dydaktycznych z bezpośrednim udziałem nauczyciela akademickiego lub innych osób prowadzących zajęcia i pracę własną studenta.
- W celu uzyskania efektów uczenia się, potwierdzonych dyplomem ukończenia studiów, student jest obowiązany uzyskać co najmniej:
1) na studiach pierwszego stopnia kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata – 180 punktów ECTS;
2) na studiach pierwszego stopnia kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera – 210 punktów ECTS;
3) na studiach drugiego stopnia kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra inżyniera – 90 punktów ECTS;
4) na studiach drugiego stopnia kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra – 120 punktów ECTS;
5) na jednolitych studiach magisterskich – 360 punktów ECTS.
- Liczba godzin zajęć regularnych (wykładów, ćwiczeń i seminariów) wynosi:
1) na studiach stacjonarnych pierwszego stopnia: licencjackich od 1700 do 2000, inżynierskich od 2100 do 2400, na studiach drugiego stopnia 3-semestralnych od 700 do 900 i 4-semestralnych od 1000 do 1300;
2) na studiach niestacjonarnych minimum 50% godzin zajęć dydaktycznych obowiązujących na studiach stacjonarnych;
3) na kierunku weterynaria zgodnie z obowiązującym standardem kształcenia.
- Wymagana liczba godzin z bezpośrednim udziałem nauczyciela akademickiego lub innych osób prowadzących zajęcia, w tym praktyk, wynosi co najmniej:
1) na studiach stacjonarnych pierwszego stopnia: licencjackich - 2250, inżynierskich - 2625, na studiach drugiego stopnia 3-semestralnych - 1125 i 4-semestralnych - 1500;
2) na studiach niestacjonarnych minimum 50% godzin zajęć dydaktycznych obowiązujących na studiach stacjonarnych;
3) na kierunku weterynaria zgodnie z obowiązującym standardem kształcenia.
§ 6
- W programie każdego kierunku studiów UPWr wyodrębnione są przedmioty/moduły oferowane na zajęciach ogólnouczelnianych:
1) na studiach stacjonarnych pierwszego stopnia i jednolitych studiach magisterskich:
a) język obcy w wymiarze 120 godzin – łącznie 8 punktów ECTS (4 semestry po 2 punkty ECTS),
b) wychowanie fizyczne w wymiarze 60 godzin – 0 punktów ECTS.
Zajęcia z WF nie są realizowane na 1 semestrze,
c) zajęcia z dziedziny nauk humanistycznych lub społecznych, za które student uzyskuje co najmniej 5 punktów ECTS, w tym co najmniej dwa przedmioty z oferty ogólnouczelnianej po 30 godzin i 2 punkty ECTS każdy oraz przedmiot kształtujący kompetencje społeczne z zakresu przedsiębiorczości w wymiarze 15 godzin – 1 punkt ECTS,
d) technologia informacyjna prowadzona w systemie blended-learning w wymiarze 30 godzin – 2 punkty ECTS,
e) ochrona własności intelektualnej, BHP oraz ergonomia w wymiarze co najmniej 12 godzin wykładów – 1 punkt ECTS;
2) na studiach stacjonarnych drugiego stopnia:
a) język obcy zapewniający znajomość języka specjalizacyjnego w wymiarze 60 godzin – 4 punkty ECTS albo 30 godzin języka obcego (2 punkty ECTS) i przedmiot objęty programem studiów, w całości realizowany w języku obcym obejmujący minimum 30 godzin zajęć (2 punkty ECTS),
Brakujące 2 punkty ECTS student realizuje poprzez wybór dowolnego przedmiotu z oferty dla studiów drugiego stopnia.
b) zajęcia z obszaru nauk humanistycznych lub społecznych, za które student uzyskuje co najmniej 5 punktów ECTS, w tym co najmniej jeden przedmiot z oferty ogólnouczelnianej obejmujący 30 godzin (2 punkty ECTS) oraz przedmiot kształtujący kompetencje społeczne z zakresu przedsiębiorczości w wymiarze 15 godzin – 1 punkt ECTS.
3) na studiach niestacjonarnych pierwszego stopnia:
a) język obcy w wymiarze 72 godzin – łącznie 8 punktów ECTS (4 semestry po 2 punkty ECTS),
b) zajęcia z dziedziny nauk humanistycznych lub społecznych, za które student uzyskuje co najmniej 5 punktów ECTS, w tym co najmniej dwa przedmioty z oferty ogólnouczelnianej po 18 godzin i 2 punkty ECTS każdy oraz przedmiot kształtujący kompetencje społeczne z zakresu przedsiębiorczości w wymiarze 9 godzin – 1 punkt ECTS,
c) technologia informacyjna prowadzona w systemie blended-learning w wymiarze 18 godzin – 2 punkty ECTS,
d) ochrona własności intelektualnej, BHP oraz ergonomia w wymiarze co najmniej 9 godzin wykładów – 1 punkt ECTS;
4) na studiach niestacjonarnych drugiego stopnia:
a) język obcy zapewniający znajomość języka specjalizacyjnego w wymiarze 36 godzin – 4 punkty ECTS albo 18 godzin języka obcego (2 punkty ECTS) i przedmiot objęty programem studiów, w całości realizowany w języku obcym obejmujący minimum 18 godzin zajęć (2 punkty ECTS),Brakujące 2 punkty ECTS student realizuje poprzez wybór dowolnego przedmiotu z oferty dla studiów drugiego stopnia.
b) zajęcia z obszaru nauk humanistycznych lub społecznych, za które student uzyskuje co najmniej 5 punktów ECTS, w tym co najmniej jeden przedmiot z oferty ogólnouczelnianej obejmujący 18 godzin (2 punkty ECTS) oraz przedmiot kształtujący kompetencje społeczne z zakresu przedsiębiorczości w wymiarze 9 godzin – 1 punkt ECTS.
- W programach studiów uwzględnia się także przedmioty:
1) szkolenie BHP i Ppoż. – w wymiarze 4 godziny – 0 punktów ECTS;
2) praca dyplomowa i egzamin dyplomowy lub egzamin dyplomowy – na studiach pierwszego stopnia;
3) praca magisterska i egzamin magisterski – na studiach drugiego stopnia.
- Za przygotowanie i obronę pracy dyplomowej student winien otrzymać od 10 do 20 punktów ECTS.
- Na kierunkach studiów o profilu ogólnoakademickim praktyka jest obowiązkowa na studiach pierwszego i drugiego stopnia i powinna trwać co najmniej 4 tygodnie (160 godzin – 6 punktów ECTS).
- Na kierunkach studiów o profilu praktycznym praktyka jest obowiązkowa i powinna trwać co najmniej 6 miesięcy w przypadku studiów pierwszego stopnia i jednolitych studiów magisterskich (co najmniej 800 godzin – 30 punktów ECTS) oraz co najmniej 3 miesiące w przypadku studiów drugiego stopnia (co najmniej 400 godzin – 15 punktów ECTS).
- Na kierunku weterynaria program studiów (w tym praktyki) spełnia warunki zawarte w standardzie kształcenia dla tego kierunku, określonym w odrębnych przepisach. Zasady i formy odbywania praktyk ustala dziekan.
- Wszystkie przedmioty objęte programem studiów powinny być opisane według przyjętego w uczelni wzoru sylabusa i włączone do katalogu przedmiotów danego kierunku z symbolem wygenerowanym w USOS.
§ 7
- Program studiów podlega systematycznej ocenie i doskonaleniu.
- W celu doskonalenia programu studiów można dokonywać w nim zmian, a w przypadku studiów utworzonych na podstawie pozwolenia można dokonywać zmian łącznie do 30% ogólnej liczby efektów uczenia się określonych w programie studiów aktualnych na dzień wydania tego pozwolenia.
- Zmiany w programach studiów są wprowadzane z początkiem nowego cyklu kształcenia, z wyłączeniem zmian opisanych w ust. 4.
- W trakcie cyklu kształcenia w programach studiów można dokonywać następujących zmian:
1) w doborze treści kształcenia przekazywanych studentom w ramach zajęć, uwzględniających najnowsze osiągnięcia naukowe, artystyczne lub związane z działalnością zawodową;
2) koniecznych do:
a) usunięcia nieprawidłowości stwierdzonych przez Polską Komisję Akredytacyjną,
b) dostosowania programu studiów do zmian w przepisach powszechnie obowiązujących.
- Zmiany, o których mowa w ust. 4 wprowadzane są w drodze uchwały Senatu i udostępniane w BIP na stronie podmiotowej uczelni co najmniej na miesiąc przed rozpoczęciem semestru, którego dotyczą.
§ 8
- Dla cykli kształcenia rozpoczętych przed rokiem akademickim 2019/2020 studia prowadzi się na podstawie dotychczasowych programów kształcenia.
- Dla cykli kształcenia rozpoczętych w roku akademickim 2019/2020 i w kolejnych latach studia prowadzi się na podstawie programów studiów dostosowanych do wymagań określonych w ustawie PSWN i niniejszych wytycznych.
§ 9
Szczegółowy opis dokumentacji programów studiów, szczegółowy terminarz prac nad programami studiów na dany rok akademicki oraz zasady dotyczące procesu dydaktycznego określa Rektor UPWr w drodze zarządzenia.
§ 10
- Wykonanie uchwały powierza się dziekanom wydziałów.
- Nadzór nad wykonaniem uchwały powierza się prorektorowi ds. studenckich i edukacji.
§ 11
Traci moc uchwała nr 9/2017 Senatu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie wytycznych dla rad podstawowych jednostek organizacyjnych UPWr w zakresie projektowania programów kształcenia dla studiów pierwszego stopnia, drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich.
§ 12
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Senatu
prof. dr hab. inż. Tadeusz Trziszka